Kadba Kutti Anudan शेतकरी मित्रांनो, आपल्या शेतीत दुग्धव्यवसायाला नेहमीच महत्त्वाचं स्थान आहे. जनावरांच्या उत्तम आरोग्यासाठी आणि अधिक दूध उत्पादनासाठी पोषक व मऊसर चारा आवश्यक असतो. परंतु हाताने चारा कुट्टी करणे हे अत्यंत वेळखाऊ आणि श्रमदायक काम आहे. या समस्येवर उपाय म्हणून महाराष्ट्र शासनाने एक उपयुक्त योजना सुरू केली आहे. या योजनेचे नाव आहे कडबा कुट्टी मशीन अनुदान योजना 2025.
योजनेचा उद्देश व फायदे
ही योजना कृषी विभागाच्या ‘कृषी यांत्रिकीकरण अभियान’चा एक भाग आहे. शेतकऱ्यांना आधुनिक साधनं उपलब्ध करून देणे आणि त्यांच्या श्रमांची बचत करणे हा यामागचा मुख्य हेतू आहे. कडबा कुट्टी मशीनमुळे चारा लहान व बारीक होतो. अशा चाऱ्यामुळे जनावरांना तो सहज खाता येतो, त्यांच्या पचनक्रियेत सुधारणा होते आणि परिणामी दूध उत्पादनही वाढते. या योजनेमुळे शेतीतील कामाचा वेग वाढतो आणि उत्पादनक्षमता उंचावते.
कोण अर्ज करू शकतो आणि किती अनुदान मिळेल
या योजनेसाठी महाराष्ट्रातील कोणताही शेतकरी अर्ज करू शकतो. मात्र त्याच्या नावावर स्वतःची शेती असावी आणि त्याचा ७/१२ उतारा आवश्यक आहे.
या योजनेत वेगवेगळ्या प्रवर्गानुसार अनुदान दिलं जातं. अनुसूचित जाती, अनुसूचित जमाती तसेच विशेष मागास प्रवर्गातील शेतकऱ्यांना मशीनच्या किंमतीच्या ५० टक्क्यांपर्यंत अनुदान मिळतं. इतर सर्वसाधारण प्रवर्गातील शेतकऱ्यांना ४० टक्के अनुदान दिलं जातं. एका शेतकऱ्याला कमाल २०,००० रुपयांपर्यंतचे अनुदान मिळू शकते. ही रक्कम थेट शेतकऱ्याच्या बँक खात्यात जमा केली जाते.
अर्ज कसा करावा
या योजनेसाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया पूर्णपणे डिजिटल आहे. शेतकऱ्यांना सरकारी कार्यालयांची धावपळ करण्याची गरज नाही. अर्ज करण्यासाठी सर्वप्रथम महाडीबीटी (MahaDBT) पोर्टलवर नोंदणी करावी लागते. आधार क्रमांक बँक खात्याशी जोडलेला असणे आवश्यक आहे. नोंदणी झाल्यानंतर कृषी यांत्रिकीकरण या पर्यायाखाली कडबा कुट्टी मशीन निवडून अर्ज भरता येतो. अर्ज करताना आधार कार्ड, बँक खात्याचे तपशील, ७/१२ उतारा, मोबाईल क्रमांक आणि जात प्रमाणपत्र (आवश्यक असल्यास) ही कागदपत्रे तयार ठेवावी लागतात.
निवड प्रक्रिया व महत्त्वाचे नियम
अर्ज केल्यानंतर पात्र शेतकऱ्यांची निवड लॉटरी पद्धतीने केली जाते. निवड झाल्यावर शेतकऱ्यांना मोबाईलवर SMS किंवा पोर्टलवर संदेश मिळतो. त्यानंतर पूर्वसंमती पत्र (Pre-sanction letter) दिलं जातं. हे पत्र मिळाल्यानंतरच मशीन खरेदी करता येते. अन्यथा आधी खरेदी केलेल्या मशीनवर अनुदान मिळणार नाही.
अनुदान मिळवण्याची अंतिम पायरी
पूर्वसंमती पत्र मिळाल्यानंतर १५ दिवसांच्या आत अधिकृत विक्रेत्याकडून मशीन खरेदी करावी लागते. खरेदी करताना मूळ बिल, जीएसटी पावती आणि मशीनचा फोटो ठेवणे आवश्यक आहे. त्यानंतर कृषी विभागाचे अधिकारी शेतावर भेट देऊन पडताळणी करतात. सर्व प्रक्रिया पूर्ण झाल्यावर अनुदानाची रक्कम थेट शेतकऱ्याच्या बँक खात्यात जमा केली जाते.
ही योजना शेतकऱ्यांसाठी कशी उपयुक्त
ही योजना शेतकऱ्यांच्या श्रमांची बचत करते, वेळ वाचवते आणि दुग्धव्यवसायाला गती देते. योग्य माहिती घेऊन आणि नियमांनुसार अर्ज केल्यास प्रत्येक शेतकरी या योजनेचा लाभ घेऊ शकतो. त्यामुळे दुग्धव्यवसाय करणाऱ्या शेतकऱ्यांसाठी ही एक सुवर्णसंधी आहे.
अधिक माहितीसाठी तुम्ही https://mahadbt.maharashtra.gov.in/ या संकेतस्थळाला भेट देऊ शकता किंवा जवळच्या कृषी अधिकाऱ्यांशी संपर्क साधू शकता.
डिस्क्लेमर: या लेखामध्ये दिलेली माहिती केवळ जनजागृतीसाठी आहे. योजनेचे नियम, अटी आणि शासकीय निर्णय वेळोवेळी बदलू शकतात. त्यामुळे अर्ज करण्यापूर्वी अधिकृत महाडीबीटी पोर्टल किंवा कृषी विभागाच्या कार्यालयातून ताजी माहिती जरूर घ्या.