Shetkari Karjmafi Yojana महाराष्ट्रातील लाखो शेतकरी आज भीषण आर्थिक संकटात सापडले आहेत. सध्या सुमारे २१ लाख शेतकऱ्यांवर तब्बल ३२ हजार कोटी रुपयांचे कर्ज थकले असून, त्यामुळे अनेक बँकांनी त्यांच्यासाठी कर्जाचे दरवाजे बंद केले आहेत. सिबिल स्कोअर तपासूनच कर्ज दिले जात असल्याने अनेकांना खासगी सावकारांकडे वळावे लागत आहे. सहकार विभागाच्या माहितीनुसार ८ लाखांहून अधिक शेतकऱ्यांनी खासगी सावकारांकडून कर्ज घेतले आहे.
आत्महत्यांचा वाढता आकडा
शेतकऱ्यांच्या आत्महत्यांचे प्रमाण धक्कादायक आहे. जानेवारी ते जुलै २०२५ या सात महिन्यांतच दररोज सरासरी ७ शेतकऱ्यांनी आत्महत्या केल्याची नोंद आहे. या काळात एकूण १५६७ शेतकरी आत्महत्या झाल्या. मागील चार-साडेचार वर्षांत हेच प्रमाण १२,८०९ पर्यंत पोहोचले. यामध्ये अमरावती, नाशिक आणि छत्रपती संभाजीनगर विभाग हे सर्वाधिक प्रभावित झाले आहेत.
कर्जमाफीची आशा मात्र निर्णय नाही
महायुती आणि महाविकास आघाडी दोघांनीही निवडणुकीत ‘सातबारा कोरा’ करण्याचे आश्वासन दिले होते. मात्र, अद्यापही कर्जमाफीबाबत ठोस निर्णय झालेला नाही. माजी मंत्री बच्चू कडू यांच्या नेतृत्वात आंदोलनही झाले. सरकारने समिती नेमली, पण निर्णय फक्त चर्चेपुरताच राहिला आहे.
२०२७ पर्यंत कर्जमाफी शक्य नाही?
कृषी विभागातील सूत्रांच्या माहितीनुसार, सध्या राज्य सरकारच्या तिजोरीवर प्रचंड ताण आहे. ‘लाडकी बहीण’ यांसारख्या वैयक्तिक योजना राबवताना तिजोरी कोरडी झाली आहे. त्यामुळे कर्जमाफीची घोषणा २०२७ पर्यंत पुढे ढकलली गेली आहे, असं सांगितलं जात आहे.
नैसर्गिक आपत्तींचा परिणाम
नैसर्गिक आपत्ती, हमीभावाचा अभाव, नापिकी, ऊसाचे पैसे वेळेवर न मिळणे अशा विविध समस्यांमुळे शेतकऱ्यांची अवस्था अधिक बिकट होत चालली आहे. कर्ज थकवल्यामुळे कोल्हापूर, बीड, सोलापूर, नाशिक, नांदेड, यवतमाळ यांसारख्या जिल्ह्यांमध्ये बँकांनी थकबाकी नोटीस पाठवायला सुरुवात केली आहे.
सरकारवर वाढलेला कर्जाचा भार
सध्या राज्य सरकारवर १.३८ लाख कोटी रुपयांचे कर्ज केंद्राकडून आहे. त्यामुळे नवीन योजना जाहीर करणे किंवा कर्जमाफीसारखे निर्णय घेणे आर्थिक दृष्टिकोनातून कठीण झाले आहे. सरकारच्या तिजोरीत पैसा नसल्याने बळिराजाचे दु:ख कायम राहणार, हे स्पष्ट होतं.
कृषिमंत्र्यांचे उत्तर धोक्याची घंटा
कृषी मंत्री दत्तात्रेय भरणे यांनी सांगितलं की, “शेतकऱ्यांची मागणी रास्त आहे, पण याबाबत अद्याप मला सविस्तर माहिती घ्यावी लागेल.” यावरून अजूनही सरकार निर्णयाच्या टप्प्यावर अडकलेलं असल्याचं चित्र स्पष्ट होतं आहे.
Disclaimer: वरील माहिती विविध स्रोतांवर आधारित असून यामध्ये बदल संभवतात. कृपया अधिकृत शासन संकेतस्थळावर किंवा अधिकृत खात्यांशी संपर्क साधून खात्री करा.
FAQs: Shetkari Karjmafi Yojana
प्रश्न 1: महाराष्ट्रात किती शेतकऱ्यांवर कर्ज थकले आहे?
उत्तर: सध्या राज्यातील सुमारे २१ लाख शेतकऱ्यांवर ३२ हजार कोटी रुपयांचे कर्ज थकले आहे.
प्रश्न 2: आत्महत्यांचे प्रमाण किती वाढले आहे?
उत्तर: जानेवारी ते जुलै २०२५ या काळात सरासरी दररोज ७ शेतकऱ्यांनी आत्महत्या केली असून एकूण १५६७ आत्महत्या नोंदल्या गेल्या आहेत.
प्रश्न 3: सरकार कर्जमाफीबाबत काय निर्णय घेत आहे?
उत्तर: सरकारने समिती नेमली असली तरी अद्याप कर्जमाफीसंदर्भात कोणताही ठोस निर्णय झालेला नाही.
प्रश्न 4: सरकारकडे आर्थिक मदतीसाठी निधी का नाही?
उत्तर: ‘लाडकी बहीण’ यांसारख्या योजनेमुळे तिजोरीवर ताण आहे, त्यामुळे २०२७ पूर्वी कर्जमाफी होण्याची शक्यता नाही.
प्रश्न 5: बँका शेतकऱ्यांना का नाकारत आहेत?
उत्तर: शेतकऱ्यांचे सिबिल स्कोअर खराब असल्यामुळे बँका नवीन कर्ज देण्यास नकार देत आहेत आणि नोटिसा पाठवत आहेत.
